نام آزمایش
BUN
نام کامل تست
Blood Urea Nitrogen
نام فارسی تست
اوره خون
روش انجام
Photometric
نوع نمونه
S, BF
علت درخواست تست
- نیتروژن اوره خون یا آزمایش BUN ، مورد استفاده همراه با آزمون کراتینین جهت ارزیابی عملکرد کلیه در یک طیف گسترده ای از بیماریها و اختلالات کلیوی انجام میشود.
- بخشی از پانل معمول متابولیک یا جامع جهت ارزیابی وضعیت سلامت عمومی فرد
- بررسی عملکرد کلیه
- بررسی اختلال عملکرد حاد یا مزمن کلیه
- نظارت بر اثربخشی دیالیز و درمان های دیگر مربوط به بیماری یا آسیب کلیوی
- بررسی چگونگی عملکرد کلیه ها قبل از شروع به تجویز درمانهای دارویی خاص
- در طول اقامت در بیمارستان
- در فواصل منظم برای نظارت بر عملکرد کلیه در بیماران مبتلا به بیماری های مزمن و یا دارای مشکلات خاص مانند دیابت ، نارسایی احتقانی قلب و انفارکتوس میوکارد (سکته قلبی)
توضیح راجع به تست
اوره در نتیجه متابولیسم پروتئین ها و در کبد ساخته می شود. نیتروژن اوره در حقیقت نسبت نیتروژن موجود در اوره است. اوره توسط جریان خون به کلیه ها منتقل شده و از آنجا دفع می شود. بدلیل اینکه اوره توسط کلیه ها دفع می شود؛ اندازه گیری اوره خون، راه مناسبی برای ارزیابی عملکرد کلیوی و بخصوص عملکرد گلومرولی خواهد بود.
در چه شرایطی تست افزایش می یابد؟
- گلومرولونفریت، پیلونفریت، نکروز حاد توبولی، نارسایی کلیه، دارو های نفروتوکسیک
- انسداد میزنای به علت سنگ یا تومور
- انسداد مجرای خروجی مثانه به علت هیپرتروفی یا سرطان پروستات
- بیماریی که منجر به کاهش جریان خون در کلیه ها می شود، مانند نارسایی احتقانی قلب ، شوک ، استرس ، حملات قلبی اخیر و یا سوختگی های شدید.
- کاهش وزن بدن
- کم آبی بدن
- روزه داری
- عفونت خون
- افزایش پروتئین قابل توجه در رژیم غذایی
- خونریزی دستگاه گوارش
در چه شرایطی تست کاهش می یابد؟
سطوح کم BUNشایع و نگران کننده نیست و در شرایط زیر با آن مواجه می شویم:
- نارسایی کبدی
- سوء تغذیه و سوء جذب
- پر آبی بدن به علت سندرم اضافه بار مایعات ناشی از ترشح نامناسب (SIDH) ADH
- حاملگی
- سندروم نفروتیک
تست های تکمیلی
- Creatinine
- Creatinine Clearance
- eGFR
- CMP
- BMP
- Urinalysis
- Microalbumin
تداخلات دارویی
استامینوفن، آلانین، آنتی اسید های قلیایی، آمفوتریسین B، آرسنیک ها، باسیتراسین، سفالوسپورین ها، کلرامفنیکل، کوتریکوکسازول، دگزامتازون، دکستران، دیکلوفناک، جنتامایسین، ایبوپروفن، کانامایسین، مفنزین، نئومایسین، تتراسایکلین، ویتامین D و … می توانند سطح BUN را افزایش می دهند.
استوهیدروکسامیک اسید، کلرامفنیکل، فلوراید، پارامتازون، فنوتیازین و استرپتومایسین داروهایی هستند که می توانند سطح BUN را کاهش دهند.
اطلاعات تکمیلی
BUN معمولاً بهمراه مقادیر کراتینین جهت ارزیابی عملکرد کلیوی مورد اندازه گیری قرار می گیرند. هر دوی این پارامترها باید پیش از تجویز داروهای نفروتوکسیک اندازه گیری شوند. نسبت طبیعی BUN به کراتینین در محدوده ۶:۱ تا ۲۰:۱ است.
منابع
- Richard A. Mc Pherson, Matthew R. Pincus. Henry’s Clinical Diagnosis and Management by Laboratory Method, 23rd edition, 2017, Elsevier.
- Carl A. Burtis, David E. Bruns. Tietz Fundamentals of Clinical Chemistry and Molecular Diagnostics, 7th edition, 2015, Elsevier.
- ARUP Laboratories
- Mayo Medical Laboratories
- Lab Tests Online
۶- جعفر آبادی آشتیانی مهتاب و همکاران. کتاب جامع تست های تشخیصی و آزمایشگاهی پاگانا ۲۰۱۴، انتشارات جامعه نگر، ۱۳۹۴ .