نام آزمایش

T۳ Uptake

نام فارسی تست

برداشت تری یدوتیرونین

نام های دیگر

Resin Triidothyronine Uptake

روش انجام

ECLIA, RIA

لازم به ذکر است که روش رادیوایمونو اسی (RIA) روش مرجع در سنجش پانل تیروئید است و دقت آن بسیار بالاست.

آمادگی بیمار

* نیازی به ناشتایی نمی باشد.

** بیمار با تأیید پزشک باید هر گونه داروی مؤثر بر نتایج آزمون (از جمله هورمونی و مربوط به بارداری) را قبل از نمونه گیری قطع نماید.

***  در صورتی که جهت سنجش T۳ Uptake از روش رادیو ایمنو اسی (RIA) استفاده می‏شود؛ بیمار نباید اخیراً اسکن ایزوتوپ انجام داده باشد.

نوع نمونه

S, PE, PH

علت درخواست تست

  • مقادیر T۳ Uptake به همراه T۴در تخمین  اندکس تیروکسین آزاد (FT۴I) استفاده می‏شود.
  • جهت اندازه گیری غیر مستقیم پروتئین اتصال به تیروکسین و تخمینی از Free T۴ بکار می رود.

 

 

توضیح راجع به تست

در این آزمایش؛ گلوبولین متصل شونده به تیروکسین (TBG) اشباع نشده بر اساس مقدار کلی TBG موجود و مقدار T۴ (تیروکسین) متصل به آن بصورت غیر مستقیم اندازه گیری می شود.

برای انجام این آزمایش؛ مقداری معلوم از T۳ رادیواکتیو و رزین به نمونه خون بیمار اضافه می شود. T۳ رادیواکتیو به هر جایگاه اتصالی TBG که خالی باشد؛ متصل می شود. درصد T۳ رادیواکتیوی که پس از پُر شدن جایگاههای TBG باقی می مانند تا به رزین متصل شوند؛ مشخص می شود. این درصد با درصد اشباع TBG نسبت عکس دارد.

هر چه جذب T۳ بالاتر باشد؛ TBG اشباع نشده کمتر بوده که احتمالاً دلیل آن کم کاری تیروئید است.

در چه شرایطی تست افزایش می یابد؟

  • پرکاری تیروئید
  • هیپر تیروکسینمی دیس آلبومینمی فامیلی
  • بیماری کوشینگ
  • سوء تغذیه پروتئین
  • بیماری کبدی مزمن
  • جراحی
  • سرطان پیشرفته کبد
  • پر کاری تیروئیدی کاذب
  • نارسایی کلیه
  • سندروم نفروتیک
  • اورمی

در چه شرایطی تست کاهش می یابد؟

  • کم کاری تیروئید
  • حاملگی (بویژه در ۳ ماه سوم)
  • سطوح افزایش یافته استروژن
  • هیپر پروتئینمی مادرزادی
  • هپاتیت حاد

تست های تکمیلی

T۴

تداخلات دارویی  و آزمایشگاهی

فنی توئین، هپارین، وارفارین، باربیتورات ها، فنیل بوتازون، دوز بالای سالسیلاتها و آنتی بیوتیکها می توانند سطح  T۳ Uptake را افزایش دهند.

استروژن درمانی، ضد بارداری های خوراکی، داروهای ضد تیروئید، کلوفیبرات و دیورتیک های تیازیدی  می توانند سطح T۳ Uptake را کاهش دهند.

نکته ۱: تجویز اخیر رادیو ایزوتوپها در روش های رادیو ایمونو اسی (RIA) موجب نامعتبر شدن نتایج می گردد.

نکته ۲:  درمان جایگزینی با T۳ منجر به کاهش مقادیر T۳ Uptake می گردد.

نکته۳: اسیدوز شدید موجب افزایش T۳ Uptake می‏گردد.

اطلاعات تکمیلی

۱- آزمایش T۳ Uptake همراه با آزمایش T۴؛ جهت ارزیابی عملکرد تیروئید بکار می رود.

۲- محدوده FT۴I معمولاً نزدیک به محدوده T۴ است. در حضور اختلالات TBG، معمولاً FT۴I پارامتر آزمایشگاهی مفیدی خواهد بود.

۳- پرکاری تیروئید عامل افزایش FT۴I و T۳ Uptake  و کم کاری تیروئید  عامل کاهش آنها می باشد .

۴-  مقادیر T۳ Uptake به همراه  T۴در تخمین  اندکس تیروکسین آزاد (FT۴I) استفاده می‏شود.   FT۴I(اندکس T۴ آزاد) از حاصل ضرب T۴ توتال در T3 Uptake بخش بر ۱۰۰ بدست می آید:

FT۴I (%) =(T۴ concentration) x (% T۳ Uptake) /100

۵- مقادیر T۳ Uptake و FT۴I و T۴ در شرایط بالینی مختلف:

FT۴I T۳ Uptake T۴ شرایط بالینی
↑ ↑ ↑ پرکاری تیروئید
↓ ↓ ↓ کم کاری تیروئید
N ↓ ↑ TBG افزایش یافته (مثلاً در حاملگی یا هپاتیت و …)
N ↑ ↓ TBG کاهش یافته ( مثلاً در سندروم نفروتیک)

( N: نرمال، ↑: افزایش یافته، ↓ کاهش یافته)

منابع

  1. Richard A. Mc Pherson, Matthew R. Pincus. Henry’s Clinical Diagnosis and Management by Laboratory Method, 23rd edition, 2017, Elsevier.
  2. Carl A. Burtis, David E. Bruns. Tietz Fundamentals of Clinical Chemistry and Molecular Diagnostics, 7th edition, 2015, Elsevier.
  3. ARUP Laboratories
  4. Mayo Medical Laboratories
  5. Lab Tests Online

۶- جعفر آبادی آشتیانی مهتاب و همکاران. کتاب جامع تست های تشخیصی و آزمایشگاهی پاگانا ۲۰۱۴، انتشارات جامعه نگر، ۱۳۹۴ .