نام آزمایش

CA 125

نام کامل تست

Cancer Antigen 125

نام فارسی تست

کارسینوم آنتی ژن ۱۲۵

نام های دیگر

; Ovarian Cancer-Related Antibodies CA 125 tumor marker

روش انجام

ECLIA, RIA

نوع نمونه

S, PE, PH, BF

علت درخواست تست

CA125 نقش اساسی در مدیریت بیماران مبتلا به بدخیمی تخمدان و بدخیمی های دیگر (آندومتریوم،لوله فالوپ،پانکراس،پستان،کولون و ریه)دارد.

از موارد کاربردهای آن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

  • کاربرد اصلی آن درپایش پاسخ به درمان و احتمال عود در بدخیمی های تخمدان است. (تومورهای اپی تلیالی غیر موسینی تخمدان)
  • غربالگری بدخیمی های تخمدان:بر اساس مطالعات متعدد زنان بدون علامت پس از سن یائسگی که افزایش سطح سرمی CA125 دارند بایستی از نظر بدخیمی های دستگاه تناسلی مورد ارزیابی قرار بگیرند.
  • سایر بدخیمی های دستگاه تناسلی: در بدخیمی های لوله فالوپ و آندومتر نیز سطح سرمی CA 125 افزایش می‌یابد.

 

توضیح راجع به تست

این تست، مقدار CA – 125 در خون را اندازه گیری می کند. CA – 125 پروتئینی است که روی سطح اکثر (اما نه همه) سلول های سرطانی تخمدان قرار دارد. به طور قابل ملاحظه ای افزایش غلظت CA – 125 ممکن است در خون خانمی که سرطان تخمدان دارد، موجود باشد. مقادیر کمی از CA – 125 توسط بافت های طبیعی در سراسر بدن و توسط برخی از سرطان های دیگر تولید می شوند.

میزان بروز نتایج مثبت کاذب در این تست بالا می باشد و به همین دلیل تست مناسبی برای غربالگری محسوب نمی شود.

در چه شرایطی تست افزایش می یابد؟

در سرطان های زیر بالا می رود: (به غیر از تومورهای تخمدان)

  • بیماری التهابی لگن (PID) (که علتی شایع است)
  • تومورهای لوله فالوپ و اندومتر، رابدومیوسارکومای رحم
  • پانکراس، معده، مری، کبد، پستان، کولون، ریه، پروستات
  • لنفوم (سرطان غدد لنفاوی)

مقدار CA 125 در شرایط خوش خیم مانند: قاعدگی طبیعی،۳ ماهه اول بارداری، اندومتروزیس، آسیت، کیست های تخمدانی، بیماری های کبدی (مانند هپاتیت و سیروز)، پانکراتیت، لوپوس  و نیز ممکن است افزایش می یابد.

تست های تکمیلی

Tumor markers, BRCA-1 and BRCA-2

اطلاعات تکمیلی

اگر سطح CA  ۱۲۵ در طی درمان افت کند، عموما نشان می دهد که سرطان به درمان پاسخ می دهد. اگر سطح CA  ۱۲۵ افزایش یابد یا ثابت بماند، پس ممکن است سرطان به درمان پاسخ ندهد. سطوح بالای CA  ۱۲۵ پس از کامل شدن درمان، ممکن است برگشت سرطان را نشان دهد.

اگر یک زن که مبتلا به سرطان تخمدان تشخیص داده شده است، مقدار  ۱۲۵ طبیعی دارد، پس این آزمایش احتمالا برای پایش سرطان تخمدان او مناسب نیست. در این حالت، ممکن است تومور تخمدان CA 125 تولید نمی کند و بنابراین نشانگر خوبی برای پیشرفت بیماری نیست.

نکته: افراد با تعداد حاملگی کم، باروری پائین و تاخیر در بارداری؛ در معرض خطر سرطان تخمدان قرار دارند و بروز این بیماری با بالا رفتن سن افزایش پیدا می کند. قوی ترین فاکتور تعیین کننده در سرطان تخمدان؛ سابقه خانوادگی سرطان تخمدان است.

 

منابع

  1. Richard A. Mc Pherson, Matthew R. Pincus. Henry’s Clinical Diagnosis and Management by Laboratory Method, 23rd edition, 2017, Elsevier.
  2. Carl A. Burtis, David E. Bruns. Tietz Fundamentals of Clinical Chemistry and Molecular Diagnostics, 7th edition, 2015, Elsevier.
  3. ARUP Laboratories
  4. Mayo Medical Laboratories
  5. Lab Tests Online

۶- جعفر آبادی آشتیانی مهتاب و همکاران. کتاب جامع تست های تشخیصی و آزمایشگاهی پاگانا ۲۰۱۴، انتشارات جامعه نگر، ۱۳۹۴ .