نام آزمایش

Calcitonin

نام فارسی تست

هورمون کلسی تونین

نام های دیگر

Human calcitonin; Thyrocalcitonin

روش انجام

ECLIA

نوع نمونه

S

آمادگی بیمار

بهتر است بیمار ناشتا باشد.

علت درخواست تست

  • کمک به تشخیص و پایش هیپرپلازی سلول-C
  • کمک به تشخیص و پایش سرطان مدولاری تیروئید
  • غربالگری افراد در معرض خطر ابتلا به نئوپلازی اندوکرین متعدد نوع ۲ (MEN 2)؛ (multiple endocrine neoplasia type 2) و پایش و درمان بکار می رود.
  • اَنسولینما (تومور پانکراس که منجر به افزایش تولید انسولین می گردد)
  • سرطان ریه
  • VIPoma (سرطان سلول های جزایر لانگرهانس غده پانکراس)

توضیح راجع به تست

کلسی تونین (هورمون) پلی پپتید کاهنده کلسیم خون است که توسط سلول های C غده تیروئید، تومور های سلول C و همچنین توسط سلول های نوروآندوکرین تیموس وبرونکوپولموناری و برخی از سلول های مدولای غده فوق کلیه ترشح می شود. کلسی تونین در تنظیم سطح کلسیم در خون نقش دارد.

 

در چه شرایطی تست افزایش می یابد؟

  • سرطان مدولاری تیروئید
  • هیپرپلازی سلول-C
  • انسولینوما
  • سرطان ریه و پستان
  • VIPoma
  • اواخر حاملگی (بدلیل از دست رفتن کلسیم جریان خون مادر به جنین در حال رشد؛ آزاد شدن کلسیم از ذخایر مادری باعث تحریک ترشح کلسی تونین می شود)
  • آنمی پرنیشیوز
  • سیروز الکلیک (آزاد شدن کلسیم از ذخایر بدن مربوط به شرایط حاد سوء تغذیه)
  • و … .

تست های تکمیلی

RET oncogene; Calcium; Thyroid biopsy; Scan; Ultrasound

تداخلات دارویی

داروهای کلسیم، کُله سیستوکینین، اپی نفرین، استروژنها، قرص های ضد بارداری خوراکی، پنتاگاسترین، سینکالید می توانند باعث افزایش سطح کلسی تونین گردند.

اطلاعات تکمیلی

افزایش قابل ملاحظه کلسی تونین، شاخص خوبی از هیپرپلازی سلول-C یا سرطان مدولاری تیروئید است؛ با این حال پزشک از روش های دیگر، مانند بیوپسی تیروئید، اسکن و سونوگرافی برای تشخیص استفاده می کند.

با درمان موفقیت آمیز برای سرطان مدولاری تیروئید (برداشتن غده تیروئید و مقداری از بافت اطراف آن)، مقدار کلسی تونین معمولا به سطوح بسیار پایین افت خواهد کرد. اگر مقادیر در طول زمان پایین بماند؛ پس احتمالا درمان مؤثر بوده است. در برخی از موارد سطح کلسی تونین افت خواهد کرد؛ اما پس از درمان در حد کمی بالا باقی می ماند. این بدان معنی است که برخی از بافت های تولیدکننده کلسی تونین باقی مانده اند. اگر میزان کلسی تونین در طول زمان شروع به افزایش کند، پس احتمالا سرطان مدولاری تیروئید عود کرده است.

نکته: پیشنهاد می شود اعضای خانواده فرد مبتلا به سرطان مدولاری تیروئید با کمک آزمایش کلسی تونین غربالگری شوند.

منابع

  1. Richard A. Mc Pherson, Matthew R. Pincus. Henry’s Clinical Diagnosis and Management by Laboratory Method, 23rd edition, 2017, Elsevier.
  2. Carl A. Burtis, David E. Bruns. Tietz Fundamentals of Clinical Chemistry and Molecular Diagnostics, 7th edition, 2015, Elsevier.
  3. ARUP Laboratories
  4. Mayo Medical Laboratories
  5. Lab Tests Online

۶- جعفر آبادی آشتیانی مهتاب و همکاران. کتاب جامع تست های تشخیصی و آزمایشگاهی پاگانا ۲۰۱۴، انتشارات جامعه نگر، ۱۳۹۴ .