نام آزمایش
CEA
نام کامل تست
Carcinoembryonic Antigen
نام فارسی تست
آنتی ژن کارسینو امبریونیک
روش انجام
ECLIA, RIA
نوع نمونه
S, PE, PH, BF (CSF, Pancreatic, Pericardial, Peritoneal/Ascites or Pleural fluid)
علت درخواست تست
- تشخیص مرحله (stage) سرطان کولورکتال و بررسی از نظر عود یا متاستاز
- مونیتورینگ پاسخ به درمان سرطان های پستان و دستگاه گوارش
توضیح راجع به تست
CEA، گلیکوپروتئینی است که در بافت های طبیعی دستگاه گوارش جنین انسان یافت می شود. در بزرگسالان، CEA به طور معمول در سطوح بسیار پایین در خون موجود است. هنگامی که غلظت CEA بالا می رود، ممکن است وجود سرطان را نشان دهد. (بطور غیر اختصاصی) هرچند که افزایش CEA ممکن است به دلیل بیماری های خوش خیم باشد.
CEA در تشخیص زود هنگام سرطان های کولورکتال موثر است و ماهها پیش از بروز علائم بالینی، سطح CEA افزایش پیدا می کند.
در چه شرایطی تست افزایش می یابد؟
- تومورهای خوش خیم نظیر بیماری خوش خیم پستان
- مصرف مزمن تنباکو (افراد سیگاری)
- سیروز کبدی
- سرطان های کولورکتال، ریه، معده، پانکراس، پستان، سر و گردن، مری، تخمدان و پروستات
- بیماری های التهابی روده (IBD)
- پانکراتیت
- رادیاسیون درمانی (بطور موقت)
تست های تکمیلی
Tumor Markers
تداخلات دارویی و آزمایشگاهی
داروهای ضد سرطان و سمی برای کبد باعث افزایش CEA می گردند.
نکته ۱: سطح CEA در افراد سیگاری در مقایسه با افراد غیر سیگاری بیشتر است.
نکته ۲: برخی افراد دارای آنتی بادی بر علیه پروتئین موش (HAMA) می باشند که می تواند منجر به تداخل در اندازه گیری CEA (مثبت کاذب) در روشهای ایمونو اسی گردد.
نکته ۳: در هنگام تولد سطح CEA در سرم قابل سنجش نمی باشد
اطلاعات تکمیلی
CEA عمدتا برای پایش درمان بیماران مبتلا به سرطان، به ویژه افراد مبتلا به سرطان روده بزرگ (کولورکتال) استفاده می شود. پس از جراحی ، مقادیر CEA در پایش پاسخ به درمان و در تعیین عود بیماری مفید است. CEA به عنوان شاخص برای سایر اشکال سرطان شامل سرطان راست روده، ریه، پستان، کبد، پانکراس، معده و تخمدان استفاده می شود. همه سرطان ها CEA تولید نمی کنند و تست CEA مثبت همیشه به علت سرطان نیست. بنابراین CEA برای غربالگری جمعیت عمومی استفاده نمی شود.
۱- افزایش CEA در مایعات بدن نشان دهنده متاستاز تومور به آن ناحیه از یدن می باشد
۲- پس از برداشت تومور کولورکتال سطح CEA باید در عرض ۶ هفته به سطوح طبیعی بازگردد. در غیر این صورت نشان دهنده عدم ریشه کنی کامل تومور می باشد.
۳- آزمایش باید در نوبت های متعدد انجام شود و یکبار انجام آن ارزش ندارد.
۴- مقادیر اندازه گیری شده بالاتر از ۱۰۰ ng/ml باید رقیق گردد.
منابع
- Richard A. Mc Pherson, Matthew R. Pincus. Henry’s Clinical Diagnosis and Management by Laboratory Method, 23rd edition, 2017, Elsevier.
- Carl A. Burtis, David E. Bruns. Tietz Fundamentals of Clinical Chemistry and Molecular Diagnostics, 7th edition, 2015, Elsevier.
- ARUP Laboratories
- Mayo Medical Laboratories
- Lab Tests Online
۶- جعفر آبادی آشتیانی مهتاب و همکاران. کتاب جامع تست های تشخیصی و آزمایشگاهی پاگانا ۲۰۱۴، انتشارات جامعه نگر، ۱۳۹۴ .