نام آزمایش
Lithium
مخفف انگلیسی تست
Li
نام فارسی تست
لیتیم
روش انجام
Ion Selective Electrode) ISE (
آمادگی بیمار
نمونه گیری بعد از ۱۲ ساعت از آخرین دوز مصرف دارو صورت می گیرد. همچنین بهتر است از داروهایی همچون دیورتیک ها، مترونیدازول، فلوکستین و … اجتناب شود.
نوع نمونه
S
علت درخواست تست
- پایش بر درمان بیماران مبتلا به اختلالات دو قطبی (Bipolar) از جمله حملات مکرر شیدایی (Mania) و افسردگی (Depression)
- ارزیابی سمیت دارو
توضیح راجع به تست
لیتیم یکی از داروهایی است که برای درمان اختلال دوقطبی تجویزمی شود و “تثبیت کننده خلق و خوی” است. این دارو اثر نسبتاً آهسته دارد و ممکن است چندین هفته طول بکشدتا اثرات آن در فرد مشاهده گردد.
مسمومیت با لیتیم از جمله اثرات نوروتوکسیک شدید آن می تواند با سطح سرمی طبیعی لیتیم اتفاق افتد . مواردی از مسمومیت حاد ممکن است همراه با سطح سرمی بالای لیتیم بدون شواهد بالینی از اثرات نوروتوکسیک باشد.
تست های تکمیلی
- Therapeutic drug monitoring
- Emergency and Overdose Drug Testing
- BUN
- Creatinine
- TSH
تداخلات دارویی
دیورتیک ها به طور قابل توجهی تصفیه کلیوی لیتیم را کاهش می دهند. در حالیکه مترونیدازول باعث ابقاء و احتباس کلیوی آن می شود. داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (نظیر ایبوپروفن) و فلوگزیتن باعث افزایش غلظت لیتیم خواهند شد.
اطلاعات تکمیلی
همراه با مصرف لیتیم بررسی عملکرد کلیه با انجام آزمایشات اوره و کراتینین و همچنین بررسی کم کاری تیروئید با انجام آزمایش TSH لازم است.
نکته ۱: هیچ رابطه ای مابین پیک غلظت و درجه مسمومیت وجود ندارد.
نکته ۲: اثرات جانبی دارو شامل احساس ضعف، سرگیجه ، لرزش، بی اشتهایی، آتاکسی، توهم، کُما،کاهش وزن، گیجی و عدم تعادل می باشد.
نکته ۳: لیتیم در شیر نیز قابل سنجش می باشد.
منابع
- Richard A. Mc Pherson, Matthew R. Pincus. Henry’s Clinical Diagnosis and Management by Laboratory Method, 23rd edition, 2017, Elsevier.
- Carl A. Burtis, David E. Bruns. Tietz Fundamentals of Clinical Chemistry and Molecular Diagnostics, 7th edition, 2015, Elsevier.
- ARUP Laboratories
- Mayo Medical Laboratories
- Lab Tests Online
۶- جعفر آبادی آشتیانی مهتاب و همکاران. کتاب جامع تست های تشخیصی و آزمایشگاهی پاگانا ۲۰۱۴، انتشارات جامعه نگر، ۱۳۹۴ .