نام آزمایش

CA 19-9

نام کامل تست

Cancer Antigen 19-9

نام فارسی تست

کارسینوم آنتی ژن ۱۹-۹

نام های دیگر

Cancer antigen-GI; CA-GI; Carbohydrate Antigen 19-9

روش انجام

ECLIA, RIA

نوع نمونه

S, PE, PH, BF(Biliary/Hepatic, CSF, Pancreatic, Peritoneal/Ascites, Pleural)

علت درخواست تست

  • برای کمک به افتراق بین سرطان پانکراس و بیماری های دیگر مثل پانکراتیت (التهاب پانکراس)
  • پایش پاسخ به درمان سرطان پانکراس و یا پیشرفت سرطان و بررسی عود بیماری.

هنگامی که فرد دارای علائمی است که ممکن است سرطان پانکراس را نشان دهد (درد شکم، حالت تهوع، از دست دادن وزن و زردی)، CA 19-9 ممکن است همراه با سایر آزمایش ها، نظیر CEA، بیلی روبین و یا پانل آزمایشات کبد درخواست شود.

توضیح راجع به تست

CA19-9 به عنوان نشانگر سرطان پانکراس (و گاهی اوقات کارسینوم سلول کبدی،کولون و رکتوم) شناخته شده است. میزان CA19-9 در خون و مایعات بدن به شدت تحت تأثیر فنوتیپ گروه خونی لوئیس (Lewis) بیماران و ژنوتیپ ترشحی(secretor) می‌باشد.CA19-9 در بافت های اپی تلیالی متنوعی شامل کولون،پانکراس،صفراوی، معده- روده ای، بزاق و آندومتریال ساخته می‌شود. در هر حال CA19-9 در افرادی که دارای فنوتیپ Le(a-b) هستند ساخته نمی شود.ردیابی،تشخیص و تعیین پیش آگهی بدخیمی های پانکراس، مقادیر افزایش یافته CA19-9 (بیشتر از ۳۷ ku/L) در ۸۰-۷۵ درصد از موارد بدخیمی های پانکراس،۶۷ درصد از موارد بدخیمی کبدی- صفراوی و در کمتر از ۵۰ درصد از موارد بدخیمی سلول کبدی گزارش شده است.

CA19-9 در سرم و سایر مایعات بدن افراد با گروه خونی لوئیس منفی (فنوتیپ La (a-b-)) وجود ندارد؛ بنابراین بررسی CA 19-9 در افراد با فنوتیپ لوئیس منفی فایده و ارزشی ندارد. این فنوتیپ در ۶ درصد از سفیدپوستان و ۲۲ درصد از سیاه پوستان مشاهده می‌شود. ضمناً مقادیر CA19-9 در زنان بیشتر از مردان است.

در چه شرایطی تست افزایش می یابد؟

علاوه بر سرطان پانکراس در موارد زیر نیز ممکن است افزایش یابد:

  • در موارد خوش خیم همانند: انسداد مجرای صفراوی، التهاب مجاری صفراوی، بیماری التهابی روده (IBD)، التهاب حاد و یا مزمن پانکراس، سیروز کبدی، سیستیک فیبروزیس، بیماری های تیروئید نیز می تواند افزایش یابد.

تست های تکمیلی

Bilirubin, CEA, Liver panel, Tumor markers

 

منابع

  1. Richard A. Mc Pherson, Matthew R. Pincus. Henry’s Clinical Diagnosis and Management by Laboratory Method, 23rd edition, 2017, Elsevier.
  2. Carl A. Burtis, David E. Bruns. Tietz Fundamentals of Clinical Chemistry and Molecular Diagnostics, 7th edition, 2015, Elsevier.
  3. ARUP Laboratories
  4. Mayo Medical Laboratories
  5. Lab Tests Online

۶- جعفر آبادی آشتیانی مهتاب و همکاران. کتاب جامع تست های تشخیصی و آزمایشگاهی پاگانا ۲۰۱۴، انتشارات جامعه نگر، ۱۳۹۴ .